Svake godine u Srbiji rodi se oko 4.000 beba pre termina, što predstavlja izazov za neonatologe. Neke bebe borave u institutima samo dve nedelje, dok druge zahtevaju duži boravak od šest meseci ili čak godinu dana.
Prema podacima nadležnih institucija, procenat prevremenog rođenja u Srbiji se kreće između 6,4% i 6,8%, dok se globalno kreće od pet čak do 18% u nekim zemljama. Glavni razlozi za prevremeno rođenje su bolesti majke, uključujući hronične bolesti, dijabetes, infekcije, kao i starost majke. Trudnice mlađe od 18 godina i starije od 35 smatraju se rizičnim grupama.
Neonatologija je specijalistička grana pedijatrije koja se posvećuje nežnoj brizi, lečenju i proučavanju novorođenčadi i dece tokom prvog meseca života. Neonatolozi su lekari sa posebnim znanjem i veštinama koji se fokusiraju na pružanje optimalne medicinske nege najmlađima i najosetljivijima među nama.
Najveći broj prevremeno rođenih beba u našoj zemlji se leči u Institutu za neonatologiju u Beogradu. Pored ovog instituta, pri državnim domovima zdravlja i zdravstvenim centrima koji imaju porodilišta širom Srbije takođe postoje odeljenja neonatologije. Ti kapaciteti su, nažalost, vrlo često popunjeni. Upravo zato se u poslednje vreme sve češće i pri privatnim domovima zdravlja sa porodilištima otvaraju neonatološke ambulante.
Detaljne informacije o tome koje zdravstvene ustanove imaju službu neonatologije možete pronaći na sajtu Hipokratija koji poseduje bazu od oko 2.400 medicinskih ustanova iz cele zemlje. Sve što je potrebno jeste da izaberete specijalizaciju koja vas zanima, u ovom sličaju neonatologiju, i na jednom mestu ćete moći da vidite sve zdravstvene ustanove u kojima postoji ova služba.
Dobijene rezultate možete sortirati na osnovu lokacije, ali i ocene koju su drugi pacijenti ostavili o nekoj zdravstvenoj ustanovi. Korisnici sajta Hipokratija imaju mogućnost da ocene svaki od aspekta usluge neke ustanove – od čistoće, preko čekanja na preglede, njihove cene, dostupnosti lekara i drugog medicinskog osoblja isl. Prirodno je da za svoje novorođenče želite samo najbolje, pa će vam ocene drugih pacijenata pomoći da do takve usluge i dođete.
Pored ovoga, na jednom mestu ćete pronaći i sve podatke koji su vam potrebni kako biste zakazali pregled u nekoj zdravstvenoj ustanovi. Od adrese, kontakt telefona, mejla, pa sve do radnog vremena. Uskoro ćete na sajtu Hipokratija moći da pronađete i profile lekara koji rade u nekoj zdravstvenoj ustanovi, što će vam sigurno pomoći pri odluci gde ćete lečiti vaše novorođenče.
Čime se bavi neonatologija?
Novorođenčad često imaju posebne zdravstvene izazove. Svaki dan proveden u maminom stomaku ima veliki značaj za razvoj vitalnih organa bebe. Kod nezrelih beba, zdravstveni problemi su ozbiljniji, a njihova budućnost je neizvesnija. Organi poput srca, pluća, želuca ili kože mogu biti nedovoljno razvijeni, što može uticati na normalno funkcionisanje dece.
Obuka lekara u ovoj specijalizaciji obuhvata širok spektar tema i veština koje su od vitalnog značaja za pružanje najbolje moguće zdravstvene zaštite novorođenčadi. Kao deo njihovog obrazovanja, neonatolozi uče o dijagnostikovanju i lečenju različitih bolesti i zdravstvenih problema koji se mogu javiti kod novorođenčadi.
Osim lečenja bolesti, neonatolozi takođe pružaju podršku i negu novorođenčadi sa različitim zdravstvenim stanjima, kao što su problemi sa disanjem, metabolički poremećaji, kardiovaskularni problemi i neurološke komplikacije. Oni su stručnjaci za praćenje vitalnih znakova, sprovođenje terapija i dijagnostiku, kao i prilagođavanje tretmana prema individualnim potrebama svakog deteta.
Pored toga, neonatolozi rade u multidisciplinarnim timovima, uključujući medicinske sestre, terapeute i druge specijaliste, kako bi obezbedili sveobuhvatnu negu novorođenčadi i dece u prvom mesecu života. Ova saradnja i timski rad doprinose celokupnom razvoju i dobrobiti ovih malih pacijenata.
Kako izgledaju neonatološki pregledi?
Borba za oporavak prevremeno rođenih beba je izuzetno teška. Neonatologija je u poslednjih nekoliko decenija ostvarila značajan napredak, pre svega zahvaljujući razvoju tehnike, tehnologije, medicinskog znanja i sistema koji uključuju roditelje u brigu o novorođenim bebama.
U okviru pregleda kod neonatologa, može se obaviti i ultrazvuk CNS-a (centralnog nervnog sistema) kod beba. Ova dijagnostička procedura omogućava detaljan prikaz izgleda, građe i veličine različitih moždanih struktura. Ultrazvuk CNS-a se često primenjuje kod novorođenčadi i odojčadi, posebno kod onih čija lobanja još nije potpuno formirana.
Postoje različiti razlozi za obavljanje ultrazvuka CNS-a kod beba. Kod prerano rođene dece, ovaj pregled se rutinski koristi za rano otkrivanje krvarenja ili oštećenja moždanog tkiva. Kod odojčadi, ultrazvuk CNS-a se može koristiti za otkrivanje proširenja moždanih komora, moždanog krvarenja, oštećenja bele mase, urođenih mana mozga, infekcija ili tumora.
Procedura ultrazvuka CNS-a se obavlja tako što se beba postavi da leži na leđima, licem prema gore. Lekar stavlja gel na površinu ultrazvučne sonde i postavlja je na glavu bebe, tačnije na fontanele, gde kosti lobanje još nisu potpuno srasle. Ovaj pregled nije neprijatan za dete i ne nosi nikakve rizike.